Department of Purnetihasa

About us:

The Department of Puranetihasa was established in 2006-07. The Department is under the Faculty of Sahitya & Samskruti and actively contributes to the fulfillment of the objectives of the University in various aspects and also to the betterment of Sanskrit higher studies through Puranas. Puranetihasa is one of the most popular subjects opted by the students. The objective of the department is to project knowledge about Indian tradition, social and geographical setup, embedded in the Puranas. Puranetihasa is a rich department of Sanskrit literature and reaches back to great antiquity and are rooted in Vedic literature. The depth study of Puranas can create a strong impact on various fields like Indian tourism, Indian medicine, Indian cuisine, Indian narrative tradition and Indian behavioral patterns which are of great interest to people from all over the world. Puranas deal with five or ten topics i.e. creation, dissolution and re- creation, divine genealogies, cycles of manus, genealogies of kings, means of livelihood, incarnations of Gods. Puranas are inspiring major national and regional annual festivals of Hinduism. 

The Puranas are a compendium of many branches of learning. A study of the Puranas introduces the students to our narrative tradition. It also provides them opportunities for interdisciplinary research. Puranic tradition is as old as the Vedic tradition and Puranas are said to be the “soul of the Vedas” or the quintessence of the vedas,vedangas and sastras. That’s why it is called as “panchamo vedah”. The department is influential in extracting moral values and ethics, Indian tradition and customs which leads to a civilized society.

Admission Procedure:

Candidates seeking admission into any of the above programmes offered by National Sanskrit University, Tirupati can obtain the prescribed application form along with prospectus in the following websites: www.nsktu.ac.in/ rsvpadmissions.ac.in/14.139.85.101. Applications can be filled online directly on to the above websites. 

The candidate should give and maintain his/her own mobile number and Email ID till the end of the programme.

All the communications will be only through SMS and email.

Applicants are advised to preserve their login credentials provided at the time of online registration till the completion of the programme.

The candidates are advised to check University Website Regularly for updates on admission process.

GENERAL RULES GOVERNING ADMISSION

  1. The candidates seeking admission should send the application in the prescribed form.
  2. The candidates must upload the following documents along with the application, failing which the application will be summarily rejected.
  3. Incomplete applications in any respect or those received after the due date will be rejected.
  4. Students will be admitted to the University in accordance with the rules governing eligibility, merit, good conduct etc., as determined by the University from time to time and as per the rules existing on the date of actual admission after interview.

After due verification of scanned original certificates in compliance with eligibility criteria, the provisional admission process will be completed.

  1. Provisional/pass certificate of the last qualifying examination for admission.
  2. Marks obtained in each examination right from Matriculation/SSC/OSLC to the last qualifying examination.
  3. Original Transfer certificate
  4. Study certificate
  5. Date of birth certificate
  6. Conduct certificate
  7. Original Migration certificate
  8. Caste & Income certificates for SC,ST and OBC Students
  9. Passport size photos -5+1 stamp size
  10.  Aadhar Card
  11. EWS Certificate

Note ; All the candidates those who are given provisional admission are strictly instructed to submit their Transfer certificate, Conduct certificate and Migration Certificate in original through secured postal mode within one month from the date of admission, failing which their candidature will be cancelled. .

  1. A relaxation of 5% of marks is allowed for SC/ST students in their qualifying examination. Admission will be confirmed after personal interview and/or the written test of candidates, as the case may be.
  2. If a student wishes to cancel his/her admission or discontinues within the last day of the closing of the admissions, he/she would be given the University T.C. and Rs.250/- will be deducted as processing fee from the total fee paid. Remaining amount would be refunded to the respective Bank account on the production of original fee receipt. Remaining amount would be refunded to the respective Bank account on the production of original fee receipt 
  3. No student will be permitted to appear for any other university examination during the period of study in the University.
  4. The name of the student will be removed from the rolls or he/she may be expelled, if he/she participates in illegal, anti-national activities, anti-social activities, strikes etc.
  5. Students will not be allowed to change the optional subject after one month from the date of joining.
  6. The University reserves the right to run or not to run any programme during the year depending on the number of applications received for a particular programme.



List the distinguished alumni of the department 

1)Dr. G. Amareswar Kumar, Guest Lecturer, Vedic University, Tirupati

2)Dr. Uma Mahesh, Teacher, Vijayawada, A. P.

3)Dr. B.Ramesh Babu , Geust Lecturer National Sanskrit University, Tirupati

4)Soumya Ranjan Padhan , Teacher, Odisha

5)Dr.Shikanta Mohapatra , Teacher, Odisha

6)Dr.Suchismita Panigrahi, Asst. Professor Dharbhanga University, Bihar

7)Debasis Mahanta , Teacher, Odisha

8)Debashree Raj , Teacher, Odisha

9)Baruna Kumar Padhan , Teacher, Odisha

10)Dr. Shipra Pradhan, Teacher, Bangalore

11)Sasmita Barik, Teacher, Odisha

12)Dr. Masthan Balli, Geust Lecturer National Sanskrit University, Tirupati

13) DG Varalakshmi, Teacher, Govt.(AP)

Awards / recognitions received at the national and international level by

Faculty(Awards) : 4

Post Doctoral Fellows : 1

Students : 2

The following student from the department participated in national level competitions and won prizes:

 

Name

student

of

the

Name of

competition

the

Prize won

Year

1.

Plavan Mishra

Sansthan State Level Competition

Silver medal

2017

2.

Jyotirmaye Ratha

All India Students

Festival

Sanskrit Talent

Silver Medal

2018



Post Doctoral Fellows: 01

Name: Dr. G Amareswar Kumar

Year: 2016-19

 

Evaluative Report of the Department

Name of the Department : Puranetihasa

Year of establishment :         2006-07

Is the Department part of a School/Faculty of the university?

Yes, this department is part of Faculty of Sahitya & Samskruti 

Names of programmes offered (UG, PG, M.Phil., Ph.D., Integrated Masters; Integrated Ph.D., D.Sc., D.Litt., etc.)

  • U.G./ Shastri
  • P.G./Achary
  • M.Phil./Visishtaacharya
  • Ph.D. /Vidyavaridhi D.Litt.

Interdisciplinary programmes and departments involved

Yes, the departments involved are the department of Dharmashastra, Vedabhashyam and Sahitya in addition to BRIDGE COURSE

Examination system: Annual/Semester/Trimester/Choice based credit system Semester & Choice Based Credit System for Acharya 





Faculty recharging strategies (UGC, ASC, Refresher / orientation programs, workshops, training programs and similar programs).

Dr. Paramita Panda:

  1. Dr. Paramita Panda attended पाण्डुलिपिसम्पादनप्रशिक्षण कार्यशाला, Organized by अखिलभारत अमृतवाणीसेवाप्रतिष्ठानम्, बालेश्वरम्, ओडिशा 12th to 17th September 2020
  2.  Online Workshop on Editing of Ayurvedic Script, Organized by SIDDHAM,SARANATH, VARANASI, 1st 12th August, 2021
  3. Dr. Paramita Panda also attended Faculty Development Program on Modern Research Issues in Sanskrit Lore, RSVP Tirupati, 26th to 31st December 2018
  4. Attended Innovative Techniques for Professional Development of Teachers in Higher Education (7days FDP), NEHU, Shillong, Meghalaya, 1st to 7th September 2021




Faculty profile with name, qualification, designation, area of specialization, experience and research under guidance:

 

Name

Qualification

Designation

  Specialization

No. Of Years of Experience

No. of Ph.D./M.Phil. students Guided for

the last 5 years

Dr.Paramit a Panda

Acharya in Puranetihasa, Ph.D in

Puranetihasa

Assistant Professor

Puranetihasaa, Sahitya


15


Ph.D – 13

M.Phil – 10

Dr. Ruruku mar Mohapatra

Acharya in Puranetihasa, Ph.D in

Puranetihasa & NET

Guest faculty

Puranetihasa


15


Nil

Dr. Ramesh Babu Bandi

Acharya in Puranetihasa, Ph.D in

Puranetihasa

Guest faculty

Puranetihasa

04


Nil

Dr. Masthan Balli

Acharya in Puranetihasa, Ph.D in

Puranetihasa

Guest faculty

Puranetihasa

03


Nil

Faculty serving in

Editorial Boards :

  • Dr.Paramita Panda Associate Editor, Shodasamiksha, Ratha Seva Prathisthanam, Keonjhar, Odisha with ISSN NO.2249-5045

Any other (please specify) :

  • Incharge –HoD from 2013 to till date
  • Adl. Deputy Warden, Deputy Warden, Warden- from 2010 to till date
  • NSS Programme officer2012-13 to 2018 Oct.
  • BOS member of SJSV Puri.
  • BOS member of Vedic University, Tirupati.
  • BOS member of NSU Tirupati.
  • AC member of NSU Tirupati(from2018-20) 
  •  

Feedback:

On the basis of the feedback, we mould our Department towards the standardization of curriculum and Teaching- learning-evaluation.

On the basis of the feedback we recommend the board of syllabus committee to make the necessary changes whenever required.

Informal feedback from the alumni is taken from the alumni to verify the relevance of the curriculum and its employability



Future plans of the department:

  1. To publish various commentaries of puranas for students well being.
  2. To organise seminar of national level relating to human culture, life style and globalisation.
  3. To organize conference for establishing dialogues between students and eminent scholars in puranetihasa.
  4. The department proposes to editing Manuscripts.
  5. The department proposes to train the students for job oriented programs such as Katha Pravachan, Religious tours, importance of religious places, writing history of different dynasties, doing research in Indian classic history.



Present details of departmental infrastructural facilities with regard to

  • Library – University Library
  • Internet facilities for staff and students – ICT Lab
  • Total number of class rooms – 04
  • Class rooms with ICT facility – 04 e-class rooms
  • Students’ laboratories – YES
  • Research laboratories – YES
  •  

How many students have cleared Civil Services and Defence Services examinations, NET, SET, GATE and other competitive examinations? Give details category-wise.

NET – 01, SET – 01, OTET – 15, CTET – 10, TET – 05



Programme Outcomes:

Sl. No.

Code

Programe

Outcomes

1

 

विद्यावारिधिः

  • शोधविषयचयनप्रक्रियाज्ञानम्।
  • शोधसंज्ञा, शोधप्रकृतयः, शोधपरिसरः, तथ्यसङ्ग्रहणम् इत्यादिविषयाणां ज्ञानम्।
  • स्वशास्त्रे प्रौढग्रन्थानामध्ययनम्।
  • संस्कृतशोधपत्रिकाणां व्यवहारज्ञानम्।
  • मातृकासम्पादनात्मकं ज्ञानसम्पादनम्।
  • भारतीयलिपिनां विषये ज्ञानार्जनम्।
  • विषयविशेषज्ञैः सह शास्त्रालोचनम्।
  • समीक्षात्मकग्रन्थसम्पादनप्रविधिबोधः।
  • मुद्रणसंशोधनप्रविधिबोधः।

Sl. No.

Code

Programe

Outcomes

1

 

विशिष्टाचार्यः

  • स्वशास्त्रे दक्षता सम्पादनम्।
  • शोधविषयचयनप्रक्रियाज्ञानम्।
  • स्वशास्त्रे प्रौढग्रन्थानामध्ययनम्।
  • मातृकासम्पादनात्मकं ज्ञानसम्पादनम्।
  • भारतीयलिपिनां विषये ज्ञानार्जनम्।
  • अनुसन्धाने कौशलसम्पादनम्।
  • विषयविशेषज्ञैः सह शास्त्रालोचनम्।
  • संस्कृतशोधपत्रिकाणां व्यवहारज्ञानम्।

Paper-1,2,3,4 & 5 Acharya- Puranetihasa                                                Semester- 1

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

श्रीमद्भागवतमहापुराणम् (प्रथमस्कन्धे 1-10 अध्यायाः)

छात्राणां व्यक्तित्वविकासाय आध्यात्मिकज्ञानवर्धनाय च श्रीमद्भागवतपुराणस्य प्रथमस्कन्धस्य दशाध्यायाः प्रकल्पिताः।

तत्रादौ सूतशौनकसंवादप्रसङ्गे व्यासनारदप्रश्नोत्तरं पाण्डवचरित्रं राज्यत्यागपूर्वकं परीक्षतः गङ्गातीरे प्रायोपवेशनं शुकागमनम् इत्यादयः बहवः ज्ञातव्यविषयाः अस्मिन् पत्रे प्रतिपादिताः सन्ति ।

अष्टादशपुराणपरिचयः पर्यालोचनं च

वेदविहितार्थानां स्पष्टावबोधनाय पुराणमहत्त्वं पुराणवर्गीकरणं पुराणसङ्ख्यामाहात्म्यं पुराणानां संक्षिप्तविषयसारः इत्यादयः पुराणानां प्रमुखप्रयोजनविषयाःअस्मिन् पत्रे उल्लिखिताः सन्ति ।

2

 

वराहपुराणे श्रीवेङ्कटाचलक्षेत्रमाहात्म्यम्  (प्रथमो भागः)

छात्राणां कृते भारतीय संस्कृतेः पूर्णज्ञानाय वेङ्कटाचलक्षेत्रस्य अनुशीलनं अत्यन्तावश्यकं निधाय अस्मिन् पत्रे विषयः प्रतिपादितो वर्तते । यथा श्वेतवराहकल्पवृत्तान्तं श्रीवेङ्कटाचलस्थतीर्थानां वर्णनं, कश्यपादिवंशानां विवरणं च उल्लेखितो वर्तते ।

3

 

श्रीमद्रामायणम् (सुन्दरकाण्डे 1-20 सर्गाः)

छात्राणां सामाजिकनैतिकावबोधनाय श्रीमद्रामायणस्य पूर्णज्ञानम् आवश्यकमस्ति । तत्रापि सुन्दरकाण्डं सनातनधर्मस्य रक्षाकवचं भवति । अतः तत्र सुन्दरकाण्डस्य संक्षिप्तपरिचयात् आरभ्य हनुमतः सीतान्वेषणेन सह सीताशोकवर्णनं यावत् अत्र उक्तं वर्तते ।

4

 

अग्निपुराणम् (1-20 अध्यायाः)

विद्यार्थीनां कृते भारतीयसभ्यतायाः विशेषावगमनाय अग्निपुराणस्य आवश्यकता वर्तते । अतः अग्निपुराणसंक्षिप्तपरिचयात् आरभ्य सृष्टिवर्णेन सह श्रीकृष्णस्वम्भुकश्ययादिवंशानां विषयप्रतिपादनं कृतमस्ति अतः छात्राणाम् अग्निपुराणपठनेन सर्वाङ्गिकविकासः भवति।

5

 

अष्टादशपुराणपरिचयः

भगवतः निश्वासरुपापौरुषेयवेदवत् पुराणानि भारतीयसंस्कृतेः मूलाधाररुपेण भवन्ति । छात्राणां कृते पुराण रहस्यज्ञानस्य आवश्यकम् अनुभूय व्यासदेवः पुराणानि रचयामास। अतः पत्रे पुराणमहत्त्वं पुराणलक्षणं सात्विकराजसिकतामसिकपुराणानां विषयसारः च वर्णितो अस्ति ।

Paper-6,7,8,9 & 10 Acharya- Puranetihasa                                                Semester- 2

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

श्रीमद्भागवतमहापुराणम् – (दशमस्कन्धे पूर्वार्धे 11-35 अध्यायाः)

पुराणतिलकश्रीमद्भागवते दशमस्कन्धे छात्राणां बौधिकविकासाय अन्तस्स्म्बन्धवर्धनाय च परिपूर्णावतारस्वरुपश्रीकृष्णस्य लीलायाः विषये वर्णितमस्ति। यथा श्रीकृष्णस्य बाल्यलीलातः महारासलीलां यावत् विषयाः वर्णिताः सन्ति।

2

 

वराहपुराणे श्रीवेङ्कटाचलक्षेत्रमाहात्म्यम् (द्वितीयभागः)

अखण्डकोटिब्रह्माण्डनायकस्य सच्चितान्दश्रीपुरुषोत्तमस्य कोटिकैवल्यनायकस्य श्रीजगन्नाथस्य निवासस्थानम् उत्कलप्रदेशस्थपुरुषोत्तमक्षेत्रम् विश्वविदितम् अस्य क्षेत्रस्य प्राशस्त्यं सारभूतत्वेन वर्णयति पुराणाग्रगण्यं स्कन्दपुराणम् । अतः छात्राणाम् अस्य क्षेत्रस्य वैशिष्टावगमनाय श्रीजगन्नाथलीलावबोधनाय आत्मविकासाय च शास्त्रमिदं योजितमस्ति। अत्र पुरुषोत्तमक्षेत्रमाहात्म्यतः विल्वेश्वरक्षेत्रमाहात्म्यं यावत् बहवः भावगर्भकविषयाः प्रतिपादिताः सन्ति।

3

 

महाभारतम् (शान्तिपर्वणि 1-30 अध्यायाः)

“यदिहस्ति तदनान्यत्र यद न इह अस्ति न तत् क्वचित्” इति महाभारतवाक्यनुसारं छात्राणाम् इतिहासज्ञानाय आर्षपरम्परागौरवप्रार्प्त्थं च पाठ्यक्रमेऽस्मिन् महाभारतसंक्षिप्तपरिचयाद् आरभ्य युधिष्ठिरस्य शोकनिवारणं यावत् शान्तिपर्वनिगदिताः वहबः विषयाः उपपादिताः सन्ति ।

4

 

शिवमहापुराणम् (विद्येश्वरसंहिता)

भारतीयशिक्षायाः उद्देश्यं धर्मार्थकामानां विषये समानरुपेण समादारः । अतः छात्राणां धार्मिकशिक्षाप्रधानस्य आवश्यकतां निधाय पाठ्यक्रमेऽस्मिन् शिवपुराणान्तर्गतविद्येश्वरसंहितायाः नियोजनं कृतं वर्तते । शिवपुराणमहात्म्याद आरभ्य रुद्राक्षमहिमावर्णनपर्यन्तं वर्णितमस्ति ।

5

 

अष्टादशपुराणपरिचयः

भगवतः निश्वासरुपापौरुषेयवेदवत् पुराणानि भारतीयसंस्कृतेः मूलाधाररुपेण भवन्ति । छात्राणां कृते पुराण रहस्यज्ञानस्य आवश्यकम् अनुभूय व्यासदेवः पुराणानि रचयामास अतः पत्रे पुराणमहत्त्वं पुराणलक्षणं सात्विकराजसिकतामसिकपुराणानां विषयसारः वर्णितो अस्ति ।

Paper-11,12,13,14 & 15 Acharya- Puranetihasa                                                Semester- 3

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

श्रीमद्भागवतमहापुराणम् -(दशमस्कन्धे उत्तरार्धे 50-75 अध्यायाः)

समग्रजगति धर्मदूरीणां कृते दुर्लभग्रन्थत्वेन एषः भागवतग्रन्थः परिगण्यते । अतः छात्राणां मनसि आदिदैविक आदिभौतिक आध्यात्मिकादित्रितापनाशकश्रीमद्भागवतग्रन्थान्तगतिदशमस्कन्धस्य उत्तरार्धस्य नियोजनं कृतं वर्तते । अत्र श्रीमद्भागवतमाहात्म्यात् आरभ्य राजसूययज्ञे दुर्योधनस्य अपमानप्रसङ्ग यावत् विषयाः प्रतिबोधिताः सन्ति ।

2

 

विष्णुपुराणम् (प्रथमांशः)

वैष्णवानां प्रियम् इदं विष्णुपुराणं मानवाः जन्ममरणादिदुःखचतुरशीतिध्वनिषु भ्रमन्तः भवन्ति । अतः छात्राणां समग्रजगतः सृष्टिविषयकज्ञानवर्धनाय उदात्तमोक्षलक्ष्यप्रधानाय च पुराणस्यास्य नियोगः कृतो वर्तते। अतः अस्मिन् पाठ्यक्रमे विष्णुपुराणमाहात्म्यात् जगतः वर्णनं यावत् उट्टङ्कितं वर्तते ।

3

 

गर्गसंहिता (गोलकखण्डः)

सनातनसंस्कृतौ भगवद्भजनमेव अर्थात् भगवत्सेवनमेव श्रेयः इति सिद्धान्तितं वैयासकीन शुकेन भक्तिः भगवतः प्राणतोऽपि आधिका प्रिया वर्तते । अतः छात्राणां नैतिकतावर्धनाय प्रेमभक्तिजागरणाय च अलौकिकनायकस्य श्रीकृष्णस्य गूढतत्त्वयुक्ता गर्गसंहिता अस्मिन् पाठ्यक्रमे योजिता अस्ति । अत्र गर्गसंहितामाहात्म्यतः राधाकृष्णप्रेमवर्णनं यावत् वर्णितमस्ति ।

4

 

नारदभक्तिसूत्रम्, शाण्डिल्यभक्तिसूत्रम् (प्रथमाध्यायः)

सत्ययुगादौ ज्ञानवैराग्यमोक्षसाधनत्वेऽपि कलियुगे भक्तिरेव प्राधान्या अस्ति । भगवन्तं स्वानुकूलं कर्तुं षडरिपून् विजित्य परमाह्लादं प्राप्नुवन्ति वैष्णवाः । अतः छात्राणाम् अन्तःकरणशुद्ध्यर्थं नारदशाण्डिल्यादि महर्षिभिः प्रोक्तानां भक्तिगुणगरिम्णायुक्तानाम् उत्कृष्टसूत्राणां योजनं पाठ्यक्रमेऽस्मिन् कृतं वर्तते ।

5

 

अष्टादशपुराणपरिचयः

भगवतः निश्वासरुपपौरुषेयवेदवत् पुराणानि भारतीयसंस्कृतेः मूलाधाररुपेण भवन्ति । छात्राणां कृते पुराण रहस्यज्ञानस्य आवश्यकम् अनुभूय व्यासदेवः पुराणानि रचयामास अतः पत्रे पुराणमहत्त्वं पुराणलक्षणं सात्विकराजसिकतामसिकपुराणानां विषयसारः वर्णितो अस्ति ।

Paper-16, 17,18,19 & 20 Acharya- Puranetihasa                                                Semester- 4

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

श्रीमद्भागवतमहापुराणम् – (एकादशस्कन्धे 1-25 अध्यायाः)

पुराणदर्पणश्रीमद्भागवतपुराणानुसारं मुक्तेः प्रधानसाधनानि त्रीणि भवन्ति यथा निष्कामकर्म ध्यानं शान्तिः च। मानवस्य परमलक्ष्यं भवति मोश्रप्राप्तिः । अतः छात्राणां कृते जीवन्मुक्तिलक्ष्यनिर्माणाय श्रीमद्भागवतपुराणान्तर्गत-एकादशस्कन्धस्य नियोजनं कृतं वर्तते । अत्र यदुवंशशापात् आरभ्य साङ्ख्ययोगप्रसङ्गं यावत् निरुपितमस्ति ।

2

 

स्कन्दपुराणम् (उत्कलखण्डे 1-22अध्यायाः)

अख्ण्डकोटिब्रह्माण्डनायकस्य सच्चितानन्दश्रीपुरुषोत्तमश्य कोटिकैवल्यनायश्य श्रीजगन्नाथस्य निवासस्थानम् उत्कलप्रदेशस्थपुरुषोत्तमक्षेत्रम् विश्वविदितम्। अस्य क्षेत्रस्य प्राशस्त्यं सारभूतत्वेन वर्णयति पुराणाग्रगण्यं स्कन्दपुराणम् । अतः छात्राणां अस्य क्षेत्रस्य वौशिष्टावगमनाय श्रीजगन्नाथलीलावबोधनाय आत्मविकासाय च शास्त्रमिदं योजितमस्ति । अत्र पुरुषोत्तक्षेत्रमाहात्म्यतः विल्वेश्वरक्षेत्रमाहात्म्यं यावत् वहबः भावगर्भकविषयाः प्रतिपादिताः सन्ति ।

3

 

श्रीमद्देवीभागवतम् (तृतीयस्कन्धे 1-30 अध्यायाः)

“महामाया विश्वं भ्रामयति” इति वचनानुसारं भगवत्याः देव्याः प्रतिभा चराचरविश्वे प्रतिभाति । ब्रह्माण्डोत्पत्तिप्रसङ्गे शक्तिं विना किमपि न सम्भव्यते । अतः छात्राणां शाक्तपरम्परायाः ज्ञानवर्धनाय शीलरक्षणाय तामसगुणनाशाय च देवीभागवतपुराणान्तर्गतस्य तृतीयांशस्य नियोजनं कृतं वर्तते । अत्र व्यासनारदयोः संवादतः काशीप्रदेशे दुर्गादेव्याः प्रतिष्ठानं यावत् वर्णितमस्ति ।

4

 

कल्किपुराणम् (1-35 अध्यायाः)

महापुराणम् उपपुराणम् औपपुराणम् इत्येवं प्रकारेण पुराणानि विभक्तानि । पुराणवाङ्मये उपपुराणानामापि प्राधान्यं  वर्तते । तत्र उपपुराणेषु लोककल्याणाय सर्वजनहिताय च कल्किपुराणस्य प्राधान्यं वर्तते । कलियुगे मानवः प्रत्येकविषयेषु स्वात्मसाक्षात्कारेण स्वजीवनस्य निर्वहनं करिष्यति तदर्थं पाठ्यक्रमे प्रसङ्गोऽयं नियुक्तोऽस्ति । अत्र कल्किपुराणमाहात्म्यतः चक्रयागवर्धनं यावत् वर्णितमस्ति ।

5

 

अष्टादशपुराणपरिचयः

भगवतः निश्वासरुपपौरुषेयवेदवत् पुराणानि भारतीयसंस्कृतेः मूलाधाररुपेण भवन्ति । छात्राणां कृते पुराण रहस्यज्ञानस्य आवश्यकम् अनुभूय व्यासदेवः पुराणानि रचयामास। अतः पत्रे पुराणमहत्त्वं पुराणलक्षणं सात्विकराजसिकतामसिकपुराणानां विषयसारः च वर्णितोऽस्ति ।



Paper-1   Sastri- Puranetihasa                                                                    Semester- 1

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

पुराणपरिचयः, 

वेदविहितार्थानां स्पष्टावबोधनाय पुराणमहत्त्वं पुराणवर्गीकरणं पुराणसङ्ख्यामाहात्म्यं पुराणानां संक्षिप्तविषयसारः इत्यादयः पुराणानां प्रमुखप्रयोजनविषयाःअस्मिन् पत्रे उल्लिखिताः सन्ति ।

श्रीमद्भागवतमाहात्म्यम् च (1-6 अध्यायाः)

छात्राणां व्यक्तित्वविकासाय आध्यात्मिकज्ञानवर्धनाय च श्रीमद्भागवतपुराणस्य प्रथमस्कन्धस्य दशाध्यायाः प्रकल्पिताः।

तत्रादौ सूतशौनकसंवादप्रसङ्गे व्यासनारदप्रश्नोत्तरं पाण्डवचरित्रं राज्यत्यागपूर्वकं परीक्षतः गङ्गातीरे प्रायोपवेशनं शुकागमनम् इत्यादयः बहवः ज्ञातव्यविषयाः अस्मिन् पत्रे प्रतिपादिताः सन्ति ।

Paper-2   Sastri- Puranetihasa                                                                    Semester- 2

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

महाभारतस्य संक्षिप्तपरिचयः, युधिष्ठिर – यक्षसंवादः (वनपर्वणि 311-316 अध्यायाः)

“यदिहस्ति तदनान्यत्र यद न इह अस्ति न तत् क्वचित्” इति महाभारतवाक्यनुसारं छात्राणाम् इतिहासज्ञानाय आर्षपरम्परागौरवप्रार्प्त्थं च पाठ्यक्रमेऽस्मिन् महाभारतसंक्षिप्तपरिचयाद् आरभ्य युधिष्ठिरस्य शोकनिवारणं यावत् शान्तिपर्वनिगदिताः वहबः विषयाः उपपादिताः सन्ति ।

Paper-3   Sastri- Puranetihasa                                                                    Semester- 3

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

श्रीमद्भागवतदशमस्कन्धोक्तकृष्णजन्मप्रसङ्गः (1 – 10 अध्यायाः)

पुराणतिलकश्रीमद्भागवते दशमस्कन्धे छात्राणां बौधिकविकासाय अन्तस्स्म्बन्धवर्धनाय च परिपूर्णावतारस्वरुपश्रीकृष्णस्य लीलायाः विषये वर्णितमस्ति। यथा श्रीकृष्णस्य बाल्यलीलातः महारासलीलां यावत् विषयाः वर्णिताः सन्ति।

 

Paper-4   Sastri- Puranetihasa                                                                    Semester- 4

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

शिवपुराणोक्तद्वादशज्योतिर्लिङ्गानां परिचयः (शिवपुराणे कोटिरूद्रसंहितायां (12 – 32 अध्यायाः)

भारतीयशिक्षायाः उद्देश्यं धर्मार्थकामानां विषये समानरुपेण समादारः । अतः छात्राणां धार्मिकशिक्षाप्रधानस्य आवश्यकतां निधाय पाठ्यक्रमेऽस्मिन् शिवपुराणान्तर्गतविद्येश्वरसंहितायाः नियोजनं कृतं वर्तते । शिवपुराणमहात्म्याद आरभ्य रुद्राक्षमहिमावर्णनपर्यन्तं वर्णितमस्ति ।

 

Paper-5 (Part- I, II)   Sastri- Puranetihasa                                                            Semester- 5

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

महाभागवतो ध्रुवः, श्रीमद्भागवते चतुर्थस्कन्धे – (8-13 अध्यायाः)

पुराणतिलकश्रीमद्भागवते दशमस्कन्धे छात्राणां बौधिकविकासाय अन्तस्स्म्बन्धवर्धनाय च परिपूर्णावतारस्वरुपश्रीकृष्णस्य लीलायाः विषये वर्णितमस्ति। यथा श्रीकृष्णस्य बाल्यलीलातः महारासलीलां यावत् विषयाः वर्णिताः सन्ति।

2

 

श्रीमद्वाल्मीकिरामायणम् (अयोध्याकाण्डे 1-20 सर्गाः), श्रीरामचन्द्रस्य वनवासः

छात्राणां सामाजिकनैतिकावबोधनाय श्रीमद्रामायणस्य पूर्णज्ञानम् आवश्यकमस्ति । तत्रापि सुन्दरकाण्डं सनातनधर्मस्य रक्षाकवचं भवति । अतः तत्र सुन्दरकाण्डस्य संक्षिप्तपरिचयात् आरभ्य हनुमतः सीतान्वेषणेन सह सीताशोकवर्णनं यावत् अत्र उक्तं वर्तते ।

Paper-6 (Part- I, II)   Sastri- Puranetihasa                                                             Semester- 6

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

श्रीभविष्योत्तरपुराणे श्रीवेङ्कटाचलक्षेत्रमाहात्म्यम् (1-10 अध्यायाः)

छात्राणां कृते भारतीय संस्कृतेः पूर्णज्ञानाय वेङ्कटाचलक्षेत्रस्य अनुशीलनं अत्यन्तावश्यकं निधाय अस्मिन् पत्रे विषयः प्रतिपादितो वर्तते । यथा श्वेतवराहकल्पवृत्तान्तं श्रीवेङ्कटाचलस्थतीर्थानां वर्णनं, कश्यपादिवंशानां विवरणं च उल्लेखितो वर्तते ।

2

 

विष्णुपुराणे, नृसिंहावतारः, प्रह्लादोपाख्यानञ्च ( प्रथमांशे -16-20 अध्यायाः )

वैष्णवानां प्रियम् इदं विष्णुपुराणं मानवाः जन्ममरणादिदुःखचतुरशीतिध्वनिषु भ्रमन्तः भवन्ति । अतः छात्राणां समग्रजगतः सृष्टिविषयकज्ञानवर्धनाय उदात्तमोक्षलक्ष्यप्रधानाय च पुराणस्यास्य नियोगः कृतो वर्तते। अतः अस्मिन् पाठ्यक्रमे विष्णुपुराणमाहात्म्यात् जगतः वर्णनं यावत् उट्टङ्कितं वर्तते ।

PG/Acharya, UG/ Sastri 2020-21

Paper-1,2,3,4 & 5 Acharya- Dharmasashtra                                                Semester- 1

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

श्रीमद्भागवतमहापुराणम् – (दशमस्कन्धे पूर्वार्धे 11-35 अध्यायाः)

पुराणतिलकश्रीमद्भागवते दशमस्कन्धे छात्राणां बौधिकविकासाय अन्तस्स्म्बन्धवर्धनाय च परिपूर्णावतारस्वरुपश्रीकृष्णस्य लीलायाः विषये वर्णितमस्ति। यथा श्रीकृष्णस्य बाल्यलीलातः महारासलीलां यावत् विषयाः वर्णिताः सन्ति।

2

 

अग्निपुराणम् (1-20 अध्यायाः)

विद्यार्थीनां कृते भारतीयसभ्यतायाः विशेषावगमनाय अग्निपुराणस्य आवश्यकता वर्तते । अतः अग्निपुराणसंक्षिप्तपरिचयात् आरभ्य सृष्टिवर्णेन सह श्रीकृष्णस्वम्भुकश्ययादिवंशानां विषयप्रतिपादनं कृतमस्ति अतः छात्राणाम् अग्निपुराणपठनेन सर्वाङ्गिकविकासः भवति।

3

 

श्रीमद्रामायणम् (सुन्दरकाण्डे 1-20 सर्गाः)

छात्राणां सामाजिकनैतिकावबोधनाय श्रीमद्रामायणस्य पूर्णज्ञानम् आवश्यकमस्ति । तत्रापि सुन्दरकाण्डं सनातनधर्मस्य रक्षाकवचं भवति । अतः तत्र सुन्दरकाण्डस्य संक्षिप्तपरिचयात् आरभ्य हनुमतः सीतान्वेषणेन सह सीताशोकवर्णनं यावत् अत्र उक्तं वर्तते ।

4

 

वराहपुराणे श्रीवेङ्कटाचलक्षेत्रमाहात्म्यम्  (प्रथमो भागः)

छात्राणां कृते भारतीय संस्कृतेः पूर्णज्ञानाय वेङ्कटाचलक्षेत्रस्य अनुशीलनं अत्यन्तावश्यकं निधाय अस्मिन् पत्रे विषयः प्रतिपादितो वर्तते । यथा श्वेतवराहकल्पवृत्तान्तं श्रीवेङ्कटाचलस्थतीर्थानां वर्णनं, कश्यपादिवंशानां विवरणं च उल्लेखितो वर्तते ।

5

 

अष्टादशपुराणपरिचयः

भगवतः निश्वासरुपापौरुषेयवेदवत् पुराणानि भारतीयसंस्कृतेः मूलाधाररुपेण भवन्ति । छात्राणां कृते पुराण रहस्यज्ञानस्य आवश्यकम् अनुभूय व्यासदेवः पुराणानि रचयामास। अतः पत्रे पुराणमहत्त्वं पुराणलक्षणं सात्विकराजसिकतामसिकपुराणानां विषयसारः च वर्णितो अस्ति ।

 

Paper-6,7,8,9 & 10 Acharya- Dharmasashtra                                                Semester- 2

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

श्रीमद्भागवतमहापुराणम् – (एकादशस्कन्धे 1-25 अध्यायाः)

पुराणदर्पणश्रीमद्भागवतपुराणानुसारं मुक्तेः प्रधानसाधनानि त्रीणि भवन्ति यथा निष्कामकर्म ध्यानं शान्तिः च। मानवस्य परमलक्ष्यं भवति मोश्रप्राप्तिः । अतः छात्राणां कृते जीवन्मुक्तिलक्ष्यनिर्माणाय श्रीमद्भागवतपुराणान्तर्गत-एकादशस्कन्धस्य नियोजनं कृतं वर्तते । अत्र यदुवंशशापात् आरभ्य साङ्ख्ययोगप्रसङ्गं यावत् निरुपितमस्ति ।

2

 

शिवमहापुराणम् (विद्येश्वरसंहिता)

भारतीयशिक्षायाः उद्देश्यं धर्मार्थकामानां विषये समानरुपेण समादारः । अतः छात्राणां धार्मिकशिक्षाप्रधानस्य आवश्यकतां निधाय पाठ्यक्रमेऽस्मिन् शिवपुराणान्तर्गतविद्येश्वरसंहितायाः नियोजनं कृतं वर्तते । शिवपुराणमहात्म्याद आरभ्य रुद्राक्षमहिमावर्णनपर्यन्तं वर्णितमस्ति ।

3

 

महाभारतम् (शान्तिपर्वणि 1-30 अध्यायाः)

“यदिहस्ति तदनान्यत्र यद न इह अस्ति न तत् क्वचित्” इति महाभारतवाक्यनुसारं छात्राणाम् इतिहासज्ञानाय आर्षपरम्परागौरवप्रार्प्त्थं च पाठ्यक्रमेऽस्मिन् महाभारतसंक्षिप्तपरिचयाद् आरभ्य युधिष्ठिरस्य शोकनिवारणं यावत् शान्तिपर्वनिगदिताः वहबः विषयाः उपपादिताः सन्ति ।

4

 

नारदभक्तिसूत्रम्, शाण्डिल्यभक्तिसूत्रम् (प्रथमाध्यायः)

सत्ययुगादौ ज्ञानवैराग्यमोक्षसाधनत्वेऽपि कलियुगे भक्तिरेव प्राधान्या अस्ति । भगवन्तं स्वानुकूलं कर्तुं षडरिपून् विजित्य परमाह्लादं प्राप्नुवन्ति वैष्णवाः । अतः छात्राणाम् अन्तःकरणशुद्ध्यर्थं नारदशाण्डिल्यादि महर्षिभिः प्रोक्तानां भक्तिगुणगरिम्णायुक्तानाम् उत्कृष्टसूत्राणां योजनं पाठ्यक्रमेऽस्मिन् कृतं वर्तते ।

5

 

अष्टादशपुराणपरिचयः

भगवतः निश्वासरुपापौरुषेयवेदवत् पुराणानि भारतीयसंस्कृतेः मूलाधाररुपेण भवन्ति । छात्राणां कृते पुराण रहस्यज्ञानस्य आवश्यकम् अनुभूय व्यासदेवः पुराणानि रचयामास अतः पत्रे पुराणमहत्त्वं पुराणलक्षणं सात्विकराजसिकतामसिकपुराणानां विषयसारः वर्णितो अस्ति ।

 

  

Paper-1,2   Sastri- Puranetihasa                                                                    Semester- 1

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

पुराणपरिचयः

भगवतः निश्वासरुपापौरुषेयवेदवत् पुराणानि भारतीयसंस्कृतेः मूलाधाररुपेण भवन्ति । छात्राणां कृते पुराण रहस्यज्ञानस्य आवश्यकम् अनुभूय व्यासदेवः पुराणानि रचयामास अतः पत्रे पुराणमहत्त्वं पुराणलक्षणं सात्विकराजसिकतामसिकपुराणानां विषयसारः वर्णितो अस्ति ।

2

 

श्रीमद्भगवद्गीतायाः एकादशतः पञ्चदशाध्यायं यावत्

विश्वरूपदर्शनयोगः, अर्जुनस्य मोहभङ्गः, विराड्रुपदर्शनम्, अर्जुनद्वारा भगवतः स्तुतिः।

भक्तयोगः, साकारनिराकारोपाशकयोः निर्णयः, भगवत्प्राप्त्युपायः, भगवत्प्राप्तपुरुषाणां लक्षणम्। क्षत्र क्षत्रज्ञविभागयोगः, ज्ञानसहितं क्षत्रक्षत्रज्ञयोः विचारः, ज्ञानेन साकं प्रकृतिपुरुषयोः विचारः। गुणत्रयविभागयोगः, ज्ञानस्य महिमा, प्रकृतिपुरुषाभ्यां जगदुत्पत्तिः, सत्त्व-रज-तमादि गुणानां वर्णनम्, भगवत्प्राप्त्युपायः। पुरुषोत्तमयोगः, संसारवृक्षस्य कथनम्, जीवात्मनः स्वरूपम्, क्षराक्षरपुरुषस्य विचारः।

 

Paper-3,4   Sastri- Puranetihasa                                                                    Semester- 2

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

श्रीमद्भागवतमहापुराणम् (प्रथमस्कन्धे 1-10अध्यायाः)

छात्राणां व्यक्तित्वविकासाय आध्यात्मिकज्ञानवर्धनाय च श्रीमद्भागवतपुराणस्य प्रथमस्कन्धस्य दशाध्यायाः प्रकल्पिताः ।

तत्रादौ सूतशौनकसंवादप्रसङ्गे व्यासनारदप्रश्नोत्तरं पाण्डवचरित्रं राज्यत्यागपूर्वकं परीक्षतः गङ्गातीरे प्रायोपवेशनं शुकागमनम् इत्यादयः बहवः ज्ञातव्यविषयाः अस्मिन् पत्रे प्रतिपादिताः सन्ति ।

वेदविहितार्थानां स्पष्टावबोधनाय पुराणमहत्त्वं पुराणवर्गीकरणं पुराणसङ्ख्यामाहात्म्यं पुराणानां संक्षिप्तविषयसारः इत्यादयः पुराणानां प्रमुखप्रयोजनविषयाःअस्मिन् पत्रे उल्लिखिताः सन्ति ।

2

 

विदुरनीतौ पञ्चमोऽध्यायः

यमेन नरकप्राप्तिः, कर्मानुगुणं व्यवहारः, आयुष्यहानेः कारणम्, ब्रह्महत्या समं पापी।

स्वर्गलोके अधिकारी, विदुषां गुणाः, राज्ञः सत्सेवकाः, आत्मकल्याणार्थं त्यागभावना, द्युतक्रीडानिन्दा, भृत्यानां राज्ञः विश्वासभाजने उपायाः।

स्वामिनः कृपापात्रसेवकस्य गुणाः, त्यागयोग्यभृत्यगुणाः,  पुरुषस्य कर्त्तव्याकर्त्तव्यविचाराः, स्नानेन दश तथा स्वल्पाहारेण षल्लाभाः।

सेवन अयोग्य षट्पुरुषाः, वानप्रस्थाश्रमसमयः, सम्पूर्णसिद्धीनां मूलमन्त्रः, पापासक्तमनुष्यस्य दुर्गुणादीनामुपरि दृष्टिः।

धर्मार्थकामादीनां समयानुसारं सेवनम्, राजलक्ष्म्याः अधिकारी, मनुष्यस्य पञ्चबलानि, बुद्धेः प्रबलता, कौरवपाण्डवयोः सम्बन्धविचारः।

Paper-5,6   Sastri- Dharmasashtra                                                                    Semester- 3

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

श्रीमद्देवीभागवतपुराणेपञ्चमस्कन्धे आदितः पञ्चदशाध्यायं यावत्।

महिषासुररक्तबीजादीनामुत्पत्तिः, महिषासुरस्य पराक्रमः, महिषासुरेण सह देवानां युद्धवर्णनम्। 

इन्द्रादिदेवानां पराजयः, विष्णोः आज्ञया देवानां पराक्रमप्रदानम्,देव्याः सह मन्त्रिणां वार्तालापः।

देव्या सह महिषासुरस्य वार्तालापः, प्रसङ्गक्रमे मन्दोदर्याः कथनम्।

ब्रह्मणा शुम्भनिशुम्भाभ्यां वरदानम्, देवैः सह युद्धवर्णनम्, देव्याः अभयप्रदानम्।

धूम्रलोचनस्य संहारः, चण्डमुण्डयोः संहारः, रक्तबीजेन सह देव्याः वार्तालापः।

2

 

नारदीयभक्तिसूत्रम्(1-15 अध्यायाः)

सत्ययुगादौ ज्ञानवैराग्यमोक्षसाधनत्वेऽपि कलियुगे भक्तिरेव प्राधान्या अस्ति । भगवन्तं स्वानुकूलं कर्तुं षडरिपून् विजित्य परमाह्लादं प्राप्नुवन्ति वैष्णवाः । अतः छात्राणाम् अन्तःकरणशुद्ध्यर्थं नारदशाण्डिल्यादि महर्षिभिः प्रोक्तानां भक्तिगुणगरिम्णायुक्तानाम् उत्कृष्टसूत्राणां योजनं पाठ्यक्रमेऽस्मिन् कृतं वर्तते ।

Paper-7,8   Sastri- Dharmasashtra                                                                    Semester- 4

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

श्रीमद्वाल्मीकीयरामायणे बालकाण्डे 1-20 अध्यायाः

नारदस्य वाल्मीकिमहर्षेः कृते रामायणस्य प्रबोधनम्, रामायणमहाकाव्यस्य आविर्भाव, कुशलवयोः रामायणगानम्।

अयोध्यायाः वर्णनम्, दशरथस्य महिमा वर्णनम्, अश्वमेधयागसंकल्पः।

अयोध्यां प्रति ऋष्यशृङ्गस्यागमनम्, अश्वमेधयागस्य सन्नाहः।

दशरथस्य यज्ञशालायाः परीक्षणम्, देवैः विष्णोः प्रार्थना।

यागरक्षणार्थं विश्वामित्रेण कृता अभ्यर्थना, देवांशैः वानराणां प्रादुर्भावः।

2

 

शुक्रनीतौ तृतीयोऽध्यायः, आदितः शतश्लोकाः

धर्मेण सुखप्राप्तिः, दशविधपापानि, इन्द्रियादीनां नियन्त्रणोपायः, स्त्रीणां सम्बोधनप्रकाराः।

स्त्रीरक्षणम्, नदीतरणादिनिषेधः, रात्रौ वृक्षवासः निषेधः, सूर्यं सदा नावलोकयेत्, सन्ध्यायां भोजननिषेधः, पापस्मरणनिन्दा, षट् आततायीनां लक्षणम्।

स्त्रीणामुपेक्षा न कर्त्तव्यं, विरुद्धराज्ञः पार्श्वे न तिष्ठेत्, स्त्रीभिः साकं विवादनिन्दा, षड् दोषाः त्याज्याः इत्यादिः।

कस्यापि मर्मस्पर्शं न कुर्यात्, अश्लीलनिन्दा, आलस्य मनुषस्यस्य लक्षणम्, कटुवचननिषेधम्, दीर्घदर्शेः लक्षणम्, बलवान्पुरुषस्य लक्षणम् इत्यादिः।

सौर्यमतस्य अनर्थफलम्, श्रीमत्तः पुरुषस्य स्थितिः, नष्टवस्तुनः उपेक्षा, स्त्रीपुरुषादिषु भेदं न कुर्यात्, सुविद्या ग्रहणम् इत्यादिः।

Paper-9,10   Sastri- Dharmasashtra                                                                    Semester- 5

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

विष्णुधर्मोत्तरपुराणे तृतीयखण्डे हंसगीतायां 280-290 अध्यायाः

प्राणायामः, प्रात्याहारः, धारणा, ध्यानविषयः, समाधिः, व्यवसायः, संकल्पः, होमविधिवर्णनम्, देवपितृपूजावर्णनम्,

अतिथिपूजावर्णनम्, पुत्रकामेष्टियागः, अवतारविशेषः।

2

 

दुर्गासप्तसती 1- 13 अध्यायं यावत्

मधुकैटभवधप्रसङ्गः, देव्याः प्रादुर्भावः, महिषासुरसैन्यवधः, महिषासुरवधः

इन्द्रादिकृता देवस्तुतिः, धूम्रलोचनवधः

चण्डमुण्डादीनां वधः, रक्तबीजस्य वधः

निकुम्भवधः, शुम्भवधः, देवैः कृता देव्याः स्तुतिः

देव्याः माहात्म्यं वर्णनम्

 

Paper-11,12   Sastri- Dharmasashtra                                                                    Semester- 6

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

ब्रह्मवैवर्तपुराणे प्रकृतिखण्डम् (10- 22 अध्याया)

पुराणेऽस्मिन् व्रतमाहात्म्यम्, राधामाधवयोः चरित्रवर्णनम्, सूर्यचन्द्रनक्षत्रादीनां वर्णनम्, खगोलात्मकवर्णनम्, क्षेत्रमाहात्म्यम् शक्तितत्त्वस्य रहस्योन्मोचनम्, भगवतः श्रीविष्णोः उपासना प्रभृति विषयाः वर्णिताः सन्ति।

2

 

कपिलसंहिता

उत्कलस्य सर्वश्रेष्ठत्ववर्णनम्, पुरुषोत्तमक्षेत्रे नीलाचले राज्ञः इन्द्रद्युम्नस्य तपः वर्णनम्, इन्द्रद्युम्नस्य स्वप्नदर्शनम्।

महोदधीमहात्म्यं, जाम्बवतीसुनोः शाम्बस्य भास्करस्य आराधनया कुष्ठरोगस्य उपसमनम्, मैत्रेयवनस्य महिमावर्णनम्, कपिलतीर्थे स्नानमाहात्म्यं, अनेकेषां गुह्यानां तीर्थानां माहात्म्यवर्णनम्।

कैलासे भगवतः शिवस्य निवासवर्णनम्, कैलासस्य वैशिष्ट्यवर्णनम्, विश्वनाथो वाराणासीं विहाय एकाम्रके निवसतीतिवर्णनम्, सर्वतीर्थविशिष्टविन्दुसरोवरस्य महात्म्यम्।

एकाम्रक्षेत्रे मुक्तिवर्णनम्, प्रलयकालेऽपि एकाम्रक्षेत्रं न विनश्यतीति वर्णनम्, रामेश्वरशिवलिङ्गदर्शनस्य महिमा वर्णनम्, नहुषस्य राज्यप्राप्तिः, दक्षयज्ञविध्वंसश्च।

गन्धवतीमाहात्म्यवर्णनम्, चातुर्मास्य व्रतविधानम्, एकाम्रकेवने शिवस्य यात्रया ब्रह्महत्यादीनां पापानां निवृत्तिविषये वर्णनम्, बहूनां तीर्थानामाश्रमाणां वर्णनम्, भार्गवनद्याः माहात्म्यं वर्णनम्, महादेवनन्दिकेश्वरसम्वादश्च।

 

Paper-13,14   Sastri- Dharmasashtra                                                                    Semester- 7

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

शिवमहापुराणे कोटिरुद्रसंहितायां सृष्टिखण्डे 1-15 अध्यायं यावत्

द्वादशज्योतिर्लिङ्गमाहात्म्यम्, काशीस्थलिङ्गानां नामानुकीर्तनम्, अत्रीश्वरयोः कथाप्रसङ्गः।

अत्रीश्वरयोः माहात्म्यवर्णनम्, नन्दिकेश्वरकथाप्रसङ्गः, कथाप्रसङ्गे ब्राह्मणीस्वर्गतिप्राप्तिः।

नन्दिकेश्वरशिवलिङ्गमाहात्म्यम्,गोकर्णक्षेत्रस्थ महाशिवलिङ्गमाहात्म्यम्।

महाबलेश्वरमाहात्म्ये मित्रसहोपाख्यानम्, चन्द्रभालपशुपतिनाथादिलिङ्गमाहात्म्यम्, हाटकेश्वरशिवलिङ्गमाहात्म्यं वर्णनम्।

अन्धकेश्वरशिवलिङ्गमाहात्म्यवर्णने बटुकोत्पत्तिकथनम्, सोमनाथज्योतिर्लिङ्गोत्पत्तिः, मल्लिकार्जुनज्योतिर्लिङ्गवर्णनम्।

2

 

भक्तिरत्नावली प्रथमद्वितीयविरोचने

भक्तिहेतुनिरूपणम्, श्रवणनिरूपणम्, कीर्तननिरूपणम्, स्मरणनिरूपणम्, पादसेवनम्, अर्चनम्, वन्दनम्, दास्यम्, सख्य, आत्मनिवेदनम्, शरणागतिः।

 

Paper-15,16   Sastri- Dharmasashtra                                                                    Semester- 8

Sl. No.

Code

Course

Outcomes

1

 

Editing of one Manuscripts

 

2

 

Editing of one Manuscripts

 

 

Names of programmes offered (UG, PG, M.Phil., Ph.D., Integrated Masters; Integrated Ph.D., D.Sc., D.Litt., etc.)

U.G Shastri

P.G. Acharya

Ph.D Vidyavaridhi

D.Lit Vidyavachaspathi

Interdisciplinary programmes and departments involved

Through the Choice Based Credit System, the departments like Dharmasastra, Sahitya are involved in the Inter-disciplinary research activities taken up by the department of Puranetihasa

Other departments are also involved in conducting research programmes in all Inter-disciplinary programmes.

 

Publications:

Dr. Paramita Panda

Books : 03       

Associate Editor/co-author : 02         

 Articles : 32

S.

No

Title of the Book/ Article

Journal/Book & Publisher & year

ISSN/ISBN

Books

1

व्यासप्रणीतं श्रीमद्भागवतम्

WESER BOOK No.79737, Aussere Weberstr, 2018 International 

978-396492-115-4

2

वाल्मीकिरामायणे मूल्यबोधानां प्रासङ्गिकता

WESER BOOK No.79737, Aussere Weberstr, 2018 International 

978-3-96492-116-1

3

अष्टादशपुराणपरिचयः

Samvidhi Prakasam, Puri, Odissa, 2018

National 

978-81-930770-5-4

4

SHODHA SAMIKSHA Associate Editor

Ratha Seva Pratisthanam, keonjhar, Odisha 

A National Peer Reviewed Journal 2011 to till date

2249-5045

5

संस्कृतवाङ्मयान्तः प्रवेशिका 

Editor, Co-Author

National Publisher 2017 to till date

978-93-5281-638-5

Articles

1

देवगणेषु श्रीदुर्गा

SHODHA SAMIKSHA

2249-5045

2

THE ROLE OF PURANA NATIONAL INTIGRATION

SHODHA SAMIKSHA

2249-5045

3

POSITION OF WOMEN IN RAMAYANA

SHODHA SAMIKSHA

2249-5045

4

पुराणेषु अहिंसा सिद्धान्त

SHODHA SAMIKSHA

2249-5045

5

समाजोपयोगितायै अग्निपुराणम्

SHODHA SAMIKSHA

2249-5045

6

पुराणेषु द्विपोपद्विपोपरिचयः

SHODHA SAMIKSHA

2249-5045

7

ब्रह्मवैवर्तपुराणानुसारं गुरुशिष्यसम्बन्धनिरूपणम्

VYASASHREE

2320-2025

8

रामायणे राष्ट्रियैकतायाः स्वरूपम्

RAMAYANAMRITAM

2394-9732

9

विष्णुधर्मोत्तरीयपुराणानुसारं हंसोक्तवर्णधर्मविचारः

SHODHA SAMIKSHA

2249-5045

10

श्रीमद्भागवतपुराणानुसारम् आश्रमधर्मः

श्रीदेवयानः

2394-2436

11

ECONOMIC LIFE IN RAMAYANAM

NATIONAL JOURNAL OF HINDI & SANSKRIT RESEARCH

2454-9177

12

महाभारतानुसारं गङ्गावतरणम्

SHODHA SAMIKSHA

2249-5045

13

मनोविचारस्य प्रयोजनम्

NATIONAL JOURNAL OF HINDI & SANSKRIT RESEARCH

2454-9177

14

देव्याः पराशक्तित्वम्

NATIONAL JOURNAL OF HINDI & SANSKRIT RESEARCH

2454-9177

15

वार्क्षिकसम्भारसंरक्षणे रामायणीयविचारः

SHODHA SAMIKSHA

2249-5045

16

अग्निपुराणानुसारं पुष्करतीर्थम्

शिक्षास्मृतिः

2454-1249

17

ब्रह्मपुराणोक्तजम्बुद्वीपे भुवनकोषः

VYASASHREE

2320-2025

18

ब्रह्मवैवर्त्तपुराणोक्तजातिप्रथायाः वास्तविकस्वरूपम्

NATIONAL JOURNAL OF HINDI & SANSKRIT RESEARCH

2454-9177

19

सत्यम् एव ईश्वरः

NATIONAL JOURNAL OF HINDI & SANSKRIT RESEARCH

2454-9177

20

सह्याद्रिशीर्षेश्वरः श्रीत्र्यम्बकेश्वरः

SHODHA SAMIKSHA

2249-5045

21

ब्रह्मवैवर्तपुराणानुसारं जन्माष्टमीव्रतमाहात्म्यम्

SHODHA SAMIKSHA

2249-5045

22

महर्षिव्यासदिशा महाभारते पुराणेषु च अहिंसासिद्धान्तः

श्रीमहाभारतामृतम्

978-81-930770-5-4

23

रसायनविज्ञानस्य वेदमूलकम्

वेदमहोदधिः

978-93-84900-53-3

24

ब्रह्मपुराणे गौतमीगङ्गा

श्रीनृसिंहायनम्

81-87322-57-8

25

पुराणेषु वृन्दावनवैभवम्

श्रीगोपालायनम्

978-81-7084-848-6

26

गीतगोविन्दे भक्तिवैभम्

श्रीगङ्गन्नादर्शः

978-93-5321-179-0

27

The narrative style of Valmiki in the Ramayana

Narrative literatures in English and Sanskrit

978-93-83934-80-5

28

Swami Vivekanandasya Dharmika tattvam

The epoch of Vivekananda in modern India

978-93-83934-82-9

29

Shrimadbhagavate dvipodvipa parichayah

Kishore Chandrodayah

978-93-5174-161-9

30

Bhagavatdham Bharatvarsham

Aspects of Eastern and Western Aesthetics

81-8512248-2

31

Rajanaitikadrustya vidurah

Rasadhuni (Sahitishodapatrika)

2320-4117

32

Yamakalankarah

Sahityatrayi (Volume-II) Dept. of Sahitya (SAP)

RSVP-TPTY

 

Research facility / centre with

  • state recognition : Yes
  • national recognition : Yes
  • international recognition : Yes

Seminars/ Conferences/Workshops organized and the source of funding (national/international) with details of outstanding participants, if any.

  • The department has participated in the Parisada Programme.

 

Shortcomings, Opportunities and Challenges (SSOC) of the department.

Strengths:

  1. Faculty are capable of doing higher research in Sastra.
  2. Faculty have expertise in the field of Puranetihasa.
  3. The Department has contact with national level scholars.
  4. Maintaining of mutual understanding and cooperation between the students and faculties.
  5. Imparting the traditional ancient knowledge of puranas.

Shortcomings

  1. The departmental library needs to be enriched.
  2. There is need of increase the teaching staff
  3. The department requires a separate seminar hall
  4. Placement facilities are to be improved
  5. More incentives to the students because of their financial problems.

Opportunities:

  1. To do research on ancient puranic texts and manuscripts.
  2. To train the students to become expert guides for the Indian religious tourism.
  3. Getting projects related to Puranetihasa from UGC / DST / ICPR and other funding agencies.
  4. To increase the level of scope for ancient techniques, practices and       methods from puranas.
  5. To make students capable of writing Indian history as per Puranas.
  6. To create new areas of job opportunities.

Challenges:

  1. To impart knowledge on ancient idea with modern studies.
  2. To propagate the research works in the departments.
  3. To inculcate the science, moral values and ethics described in Puranas.
  4. To start exchange programs with other universities.
  5. To try to get new sanctioned posts in the department.



  • Student profile programme-wise:

Name of the Programme

(refer to question No. 4)

Applications received

Selected

Pass percentage

Male

Female

Male

Female

Shastri III Elective

2017-18

–

01

00

100%

100%

2018-19

–

03

02

100%

100%

2019-20

–

02

04

100%

100%

2020-21

–

02

02

100%

100%

Acharya

2016-17

21

07

10

100%

100%

2017-18

16

06

08

100%

100%

2018-19

17

05

09

100%

100%

2019-20

15

05

07

100%

100%

2020-21

14

04

07

100%

100%

M. Phil

2016-17

10

02

04

100%

100%

2017-18

09

03

04

100%

100%

2018-19

06

01

01

100%

100%

2019-20

05

02

00

100%

100%

2020-21

05

01

01

100%

100%

Ph. D

2016-17

07

02

02

  

2017-18

05

02

01

  

2018-19

04

01

01

  

2019-20

06

01

02

  

2020-21

11

06

02

  

 

Faculty

Dr. (Smt.) Paramita Panda
Assistant Professor &
Department In-Charge
Tel: 0877-2287649
Mobile: 9949720534
E-Mail : Paramita.panda11@nsktu.org
E-mail : hod_purana@nsktu.org